Psikoloji Lisans
Soru 1. Psikoloji nedir? Psikolog kime denir?
Psikoloji, insanların davranışlarını, zihinsel süreçlerini ve duygusal yaşamlarını bilimsel yöntemler kullanarak açıklamaya ve değerlendirmeye yönelik temel bir bilim dalıdır. Üniversitelerin Fen ve Edebiyat Fakültelerine bağlı psikoloji bölümlerinden mezun olan öğrencilere psikolog unvanı verilir.
Soru 2. Psikologlar en çok nerelerde çalışırlar?
Psikologların büyük bir çoğunluğu devlet hastaneleri ve özel hastanelerde, kendi özel ofislerinde, madde bağımlılığı merkezlerinde, diyet kliniklerinde görev yaparlar.
Eğitim alanında da çalışan çok fazla sayıda psikolog vardır. Örneğin, eğitimci olarak, üniversitede öğretim üyesi ve/veya araştırmacı olarak ve eğitimde psikolojik test uygulaması, değerlendirmesi ve raporlanması alanlarında da psikologlar görev yapmaktadır. Bunların dışında psikologlar çeşitli kamu görevlerinde de yer almaktadırlar. Örneğin, adliyelerde, sosyal hizmetlerde ve emniyette görev yapan psikologlar mevcuttur.
Ayrıca, endüstride, halka ilişkilerde ve insan kaynakları alanlarında iş ve işyeri verimini arttırma, işçi ve çalışan güvenliği, çalışan seçimi ve çalışanların ödüllendirilmesi ve yükseltilmesi /işten çıkarılması gibi alanlarda çalışan çok sayıda psikolog vardır.
Soru 3. Psikoloji okursam ilaç yazabilir miyim?
Hayır. İlaç yazma yetkisine sadece tıp fakültesinden mezun olan tıp doktorları ve diş hekimleri sahiptir. Psikologlar, üniversitelerin Fen ve Edebiyat Fakültelerinden mezun olurlar. Bu sebeple bilim doktoru unvanı alırlar dolayısıyla da ilaç yazamazlar..
Soru 4. Psikolojinin yanında başka alanlara (sosyoloji, medya ve iletişim..) da ilgim var ve hangisine yöneleceğim konusunda karasızım. Bu konuda nasıl bir yol izleyebilirim?
Üniversitenin belirlediği koşullar (belli bir not ortalaması vs.) karşıladığı takdirde Psikolojinin yanında öğrenciler diğer ilgi duydukları alanlarda yan dal ya da çift ana dal programlarını tamamlayabilirler. Örneğin, psikoloji bölümde okuyan ve aynı zamanda da sosyoloji bölümünde çift ana dal yapan bir öğrenci mezun olduğunda her iki alan diplomasına sahip olur. Ülkelerinin psikoloji bölümlerinden mezundurlar ve ilaç yazma yetkileri yoktur.
Soru 5. Psikolojinin alt alanları nelerdir?
Psikolojinin bilimsel gelişmelere paralel olarak artan birçok alt alanı bulunmaktadır. Bunların bazıları klinik psikoloji, sosyal psikoloji, deneysel psikoloji, bilişsel psikoloji, gelişim psikolojisi, sağlık psikolojisi, endüstri ve örgüt psikolojisidir.
Soru 6. Psikoloji benim için uygun bir meslek mi?
İnsanın doğasını anlamaya yönelik bir merakınız varsa, insanla çalışmaktan rahatsız değilseniz, doğa bilimlerine, okumaya ve araştırmaya meraklıysanız, sabırlıysanız ve stresle baş etme beceriniz iyiyse psikolojinin sizin için uygun bir meslek olduğunu söyleyebiliriz.
Soru 6. Klinik Psikolog, Psikiyatrist, Psikoterapist ve Danışman arasında ne fark var?
Psikiyatristler tıp eğitimi almış profesyonellerdir; depresyon, psikozlar, şizofreni gibi durumları tedavi etmek üzere ilaç yazabilirler.
Klinik Psikologlar çok çeşitli psikolojik testleri uygulamak, psikolojik değerlendirmeler yapmak, çeşitli psikoterapi tekniklerini uygulamak ve danışmanlık yapmak üzere kuramsal ve uygulamalı eğitime sahip profesyonellerdir. Klinik psikologların terapi yaklaşımları sıklıkla organik olmaktan ziyade psiko-sosyal-bilişsel bir doğaya sahiptir.
Terapistler tedavi sürecinde yer alırlar. Bir ya da birden fazla tedavi tekniğinde kuramsal ve uygulamalı eğitime sahip profesyonellerdir. Danışmanlar, uzmanlaştıkları alanlarda danışmanlık yapan profesyonellerdir. Danışmanlık endüstri, eğitim, aile, hukuk, gibi yaşamın birçok alanında gereksinim duyulan özel sorunların çözümüne yönelik olarak yapılır.
Soru 7. Psikoloji bölümünden mezun olunca klinik psikolog olacak mıyım?
Hayır. Dört yıllık psikoloji mezunları psikolog unvanıyla mezun olurlar. Diğer tüm alt alanlarda olduğu gibi, klinik psikoloji alanında da uzmanlaşmak isteyen öğrenciler yüksek lisans programlarına başvurarak bu alanda uzmanlık derecesine sahip olabilirler. Klinik psikoloji alanında uzman olabilmek ve gerekli uygulamaları yapabilmek için lisans derecesine sahip olduktan sonra klinik psikoloji alanında doktora ve/veya yüksek lisans eğitimi almak şarttır.
Soru 8. Mezun olduktan sonra yüksek lisans yapmam gerekli mi?
Psikoloji alanında lisans eğitimini bitirdiğinizde, diplomanızda yazacak olan “psikoloji mezunu” dur ifadesi olacaktır. “Psikolog” unvanı almanız için, psikoloji alanında yüksek lisans yapmanız, yani psikolojinin alt alanlarından birinde uzmanlık almanız gerekmektedir. Ancak, psikoloji mezunu olarak da yapabileceğiniz ve girebileceğiniz pek çok iş seçeneği bulunmaktadır.
Soru 9. Psikoloji eğitimi neleri içerir?
Psikoloji lisans eğitimi temel bilimsel araştırmaya yönelik bilgi ve becerilerin kazanılmasına yönelik dersler (İstatistik, Araştırma Yöntemleri, Laboratuvar Teknikleri, vb.), zorunlu alan dersleri (Klinik Psikoloji, Sosyal Psikoloji, Deneysel Psikoloji, Psikometri, Gelişim psikolojisi, vb.), uygulamalı dersler (Endüstri Psikolojisi, Trafik Psikolojisi, Psikolojik Testler, Gözlem ve Görüşme Teknikleri, vb.) ve seçmeli dersleri (Kültürlerarası Psikoloji, Evrimsel Psikoloji, İnsan Cinselliği, Adli Psikoloji, vb.) içerir. Ek olarak, bölümümüzde iki zorunlu staj yer almaktadır. Psikolojide lisans eğitimi uzmanlık-öncesi bir düzey olarak düşünülmelidir. Öte yandan Psikoloji Lisans eğitimine sahip profesyoneller uzmanlık gerektirmeyen birçok alanda işlev görebilmektedir.
Soru 10. Psikoloji lisans mezunlarında işsizlik oranı nedir?
Ülkemizde genel işsizlik oranı -12 civarındadır, psikoloji mezunları için bu oran %4 iken, İEÜ-Psikoloji mezunlarında %2’dir.
Soru 11. Yüksek lisans yapmadan nerelerde çalışabilirim?
Psikoloji bölümü mezunları her hangi bir alt alanda uzmanlaşmadan da çok farklı alanlarda çalışabilirler. İnsan kaynakları ve halkla ilişkiler, Pazar ve piyasa araştırmaları, bilişim, finans, reklamcılık, eğitim sektörleri bu alanlara bazı örneklerdir. Lisans eğitimi sonucunda alınan psikolog unvanıyla devlet memuru kadrolarında da çalışmak mümkündür. İhtiyaç durumunda bu kadrolar ilan edilmektedir.
Soru 12. Psikolog olarak çalışarak ne kadar para kazanabilirim?
Bu sorunun cevabı yaptığınız işe, çalıştığınız yere, uzmanlığınız ve doktoranız olup olmadığına ve tecrübenize göre oldukça değişkenlik göstermektedir. Ancak kabaca bakıldığında yeni mezunların 1500-2500 TL arasında işe başladıkları gözlenmektedir.
Alanlara göre bakıldığında ise devlette akademisyen olarak çalışan psikologların kadro ve unvan derecelerine göre: 2300-4800 TL, Vakıf Üniversitelerinde akademisyen olarak çalışan psikologların; 3500-7000 TL,
Soru 13. Mezun olduktan sonra bir psikolog olarak iş bulma şansım ne kadardır?
Birçok farklı kamu ve özel kurum/kuruluşlarda çalışabilen psikologların iş alanlarının geniş olduğunu söyleyebiliriz. Lisans eğitimini başarılı bir şekilde tamamlamış ve ilgi duyduğu bir alanda yüksek lisans yaparak uzmanlaşmış bir psikoloğun iş bulma şansı daha fazladır.